Stefan Dwornik

---

Życiorys

Stefan Dwornik przyszedł na świat jako syn Bartłomieja oraz Zofii, z domu Kachl. W swojej edukacji skoncentrował się na naukach prawnych, a studia ukończył na Uniwersytecie Jagiellońskim.

W trakcie I wojny światowej służył w cesarsko-królewskiej Obronie Krajowej, a jego oddziałem macierzystym był 34 pułk piechoty Obrony Krajowej Jarosław. W dniu 1 maja 1917 roku awansował na porucznika rezerwy.

Po tym, jak Polska odzyskała niepodległość, postanowił wstąpić do Wojska Polskiego, gdzie brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, będąc dowódcą batalionu w 14 pułku piechoty. Z dniem 1 kwietnia 1920 roku, a w konsekwencji 19 sierpnia 1920 roku, został zatwierdzony w stopniu kapitana piechoty, z wyróżnieniem, że znajdował się w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej. W tym czasie pełnił służbę w Obozie Ćwiczebnym 6 Armii.

Po zakończeniu działań wojennych w 1922 roku, zaczął pełnić obowiązki komendanta Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty przy Dowództwie Okręgu Korpusu nr X w Przemyślu. Awansował na majora z datą ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku. W dniu 1 lipca 1926 roku został przydzielony z 14 pułku piechoty do Departamentu Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych, gdzie objął funkcję referenta. W maju 1928 roku ponownie został przeniesiony, tym razem do 4 pułku strzelców podhalańskich w Cieszynie, gdzie zajął stanowisko dowódcy II batalionu.

W marcu 1929 roku został jednak zwolniony z zajmowanej pozycji i oddany do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr V. Z dniem 31 sierpnia tego samego roku przeszedł w stan spoczynku. W 1934 roku, jako oficer stanu spoczynku, pozostał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Wadowice. Miał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V, będąc wówczas „przewidzianym do użycia w czasie wojny”.

Warto także wspomnieć, że Stefan Dwornik był jednym z budowniczych Fabryki Gum Jezdnych w Dębicy, która ostatecznie przekształciła się w „Stomil”, obecnie funkcjonującą pod nazwą Dębica SA. Pełnił tam rolę pierwszego dyrektora, odpowiadając za funkcje administracyjne. Mieszkał przy ulicy Króla Jana III Sobieskiego 386.

Po wybuchu II wojny światowej, włączył się w działania obronne Polski. W czasie wrześniowej kampanii 1939 roku był w sztabie dowództwa obrony Lwowa, gdzie odniósł rany. Po inwazji ZSRR na Polskę, 17 września 1939 roku, został aresztowany przez Sowietów i przewieziony do obozu w Starobielsku. Wiosną 1940 roku padł ofiarą zamordowania przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie. Jego ciało zostało pochowane potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach, gdzie od 17 czerwca 2000 roku znajduje się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Stefan Dwornik widnieje na Liście Starobielskiej NKWD, wymieniony pod poz. 1024.

Nie można pominąć również faktu, że jego córką była Zofia Dwornik (1922–2002), która odznaczała się talentem jako montażystka filmowa.

Upamiętnienie

5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło dokonał pośmiertnego mianowania na stopień podpułkownika. Uroczysty awans ogłoszono 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie wydarzenia pod nazwą „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

W ramach inicjatywy „Katyń… pamiętamy” oraz „Katyń… Ocalić od zapomnienia” zasadzono dwukrotnie Dąb Pamięci, który upamiętnia Stefana Dwornika. Rośliny te zostały posadzone:

• przy Zespole Szkół nr 5 im. Józefa Wybickiego w Szczecinie,
• na Placu Mikołajkowów w Dębicy, którego uroczystość odbyła się 9 kwietnia 2010 roku.

Ordery i odznaczenia

Stefan Dwornik otrzymał liczne ordery oraz odznaczenia, które świadczą o jego zasługach i poświęceniu.

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 2 maja 1922,
• Krzyż Walecznych,
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
• Odznaka Honorowa „Orlęta”,
• Srebrny Medal Waleczności 2 klasy,
• Krzyż Pamiątkowy Mobilizacji 1912–1913.

---

Oceń: Stefan Dwornik

---